زهره و منوچهر-ایرج میرزا-دکلمه رضا پیربادیان

صبح نتابیده هنوز آفتاب                   وا نشده دیده نرگس ز خواب

تازه گُل آتشی مُشک بوی                  شسته ز شبنم به چمن دستو روی

منتظر حوله باد سحر                       تا که کند خشک بدان روی تر

ماه رخی چشم و چراغ سپاه                نائب اول به وجاهت چو ماه

صاحب شمشیر و نشان در جمال                     بنده مهمیز ظریفش هلال

نجم فلک عاشق سر دوشی اش                        زهره طلبکار هم آغوشی اش

نیّر رخشان چو شبه چکمه اش                        خفته یکی شیر به هر تکمه اش

دوخنه بر دور کلاهش لبه                 وان لبه بر شکل مه یک شبه

بافته بر گردن جان ها کمند                نام کمندش شده واکسیل بند

کرده منوچهر پدر نام او                    تازه تر از شاخ گل اندام او

چشم بمالید و برامد ز خواب               با رخ تابنده تر از آفتاب

 رو زچو روز خوش آدینه بود                        در گرو خدمت عادی نبود

خواست به میلدل و وفق مرام                         روز خوش خویش رساند به شامک

چون زه هوس های فزون از شمار                   هیچ نبودش هوسی جز شکار

اسب طلب کردو تفنگ و فشنگ                      تاخت به صحرا پی نخجیر و رنگ

رفت کند هرچه مرال است و میش                   برخی بازوی توانای خویش ...

                                            # # #

از طرفی نیز در ان صبح گاه                         زهره مِهین دخترِ خالویِ ماخ

آلهه عشق و خداوند ناز                    آدمیان را به محبت گداز

پیشه وی عاشقی آموختن                  خرمن ابناء بشر سوختن

خسته و عاجز شده در کار خود                       واله و آشفته چو افکار خود

خواست که بر خستگی آرد شکست                  یک دو سه ساعت کشد از کار دست

سیر گل و گردش باغی کند                تازه ز گل دشت دماغی کند

کند ز بر کسوت افلاکیان                   کرد به سر مقنعه خاکیان

خویشتن آراست به شکل بشر                         سوی زمین کرد ز کیهان گذر

آمد ار آرامگه خود فرود                   رفت بدان سو که منوچهر بود

زیر درختی بر لب چشمه سار             چشم وی افتاد به چشم سوار

تبر نظر گشت در او کارگر               کار گرست آری تیر نظر

لرزه بیفتاد در اعصاب او                  رنگ پرید از رخ شاداب او

گشت به یک دل نه به صد دل اسیر                 در خم فتراک جوان دلیر

رفت که یک باره دهد دل به باد                       یاد الوهیت خویش اوفتاد

گفت به خود خلقت عشق از من است                این چه ضعیفی و زبون گشتن است

من که یکی عنصر افلاکیم                 از چه زبون پسری خاکیم

الهه عشق منم در جهان                    از چه به من چیره شود این جوان

من اگر آشفته و شیدا شوم                  پیش خدایان همه رسوا شوم

عشق که از پنجه من زاده است                       وز شکن زلف من افتاده است

با من اگر دعوی کشتی کند                با دگران پس چه درشتی کند

خوابگه عشق بود مشت من               زاده من چون گزدانگشت من

تاری از آن دام که دائم تنم                 در ره این تازه جوان افکنم

عشق نهم در وی و زارش کنم                        طرفه غزالی است شکارش کنم

دست کشم بر گل و بر گوش او                       تا بپرد از سر او هوش او

جنبش یک گوشه ابروی من               می کشدش سایه صفت سوی من

من که بشر را به هم انداختم               عاشق و دل دلده هم ساختم

خوب توانم که کنم کار خویش             سازمش از عشق گرفتار خویش

گرچه نظامی است غلامش کنم            منصرف از شغل نظامش کنم

این همه را گفت و قوی کرد دل                      داد به خود جرات و شد مستقل

کرد نهان عجز و عیان ناز خویش                    هیمنه ای داد به آواز خویش

گفت سلام ای پسر ماه هور                چشم بد از روی نکوی تو دور

ای ز بشر بهتر و بگذیده تر               بلکه ز من نیز پسندیده تر

ای که پس از خلق تو خلاق تو                       همچو خلایق شده مشتاق تو

ای تو بهین میوه باغ بهی                  غنچه سرخ چمن فرهی

چین سر زلف عروس حیات               خال دلارای رخ کائنات

 در چمن حسن گل فاخته                   سرخ و سفیدی به رخت تاخته            

یسکه تو خلقت شده ای شوخ و شنگ                گشته به خلقت کن تو عرصه تنگ

کز پس تو باز چه رنگ آورد                         حسن جهان را به چه قالب برد

بی تو جهان هیچ صفای نداشت                       باغ امید آب و هوای نداشت  

قصد کجا دار و نام تو چیست                         در دل این کوه مرام تو چیست

کاش فرود آیی از تیز گام                  کز لب این چشمه ستانیم کام

در سر این سبزه من و تو به هم                      خوش به هم آییم در این صبح دم

مغتنم است  این چمن دل فریب                       ای شه من پای درآر از رکیب

شاخ گلی پا درین سبزه نه                  شاخ گل اندروسط سبزه به

بند کن آن رشته به قرپوش زین           جفت بزن از سر زین بر زمین

خواهی اگر پنجه به هم افکنم              وز دو کف دست رکابی کنم

تا تو نهی بر کف من پای خود            گرم کنی در دل من جای خود

 یا که بنه پا به سرو دوش من                         سُر بخور از دوش در آغوش من

نرم و سبک روح بیا در برم               تات چو سبزه به زمین گسترم

بوسه شیرین دهمت بی شمار              قصه شیرین کنمت صد هزار

کوه و بیابان پی آهو مبر                   غصه هم چشمی آهو مخور

گرم بودروز دل کوهسار                   آهوکا دست بدار از شکار

حیف بود کز اثر آفتاب                     کاهد از آن روی چو گل آب و تاب

یا ز دم باد جنایت شعار                     بر سر زلفت بنشیند غبار

خواهی اگر با دل خود شور کن                       هر چه دلت گفت همان طور کن

این همه بشنید منوچهر از او              هیچ نیامد به دلش مهر او

روح جوان همچو دلش ساده بود                      منصرف از میل بت و باده بود

گر چه به قد اندکی افزون نمود                   سال وی از شانزده افزون نبود

کشمکش عشق ندیده هنوز                 لذت مستی نچشیده هنوز

با همه نوش لبی ای عجب                 کز می نوشش نرسیده به لب

بود در او روح سپاهی گری               مانع دل باختن و دل بری

لا جرم از حجب جوابی نداد               یافت خطابی و خطابی نداد

گوی چسبیده ز شهد زیاد                   لب به لب آن پسر حور زاد

زهره دگر باره سخن ساز کرد             زمزمه دلبری آغلز کرد

کای پسر خوب تعلل مکن                 در عمل خیر تامل مکن

مهر مرا ای به تو از من درود            بینی و از اسب نیایی فرود

صبح به این خرمی و این چمن           با چمن آرا صنمی همچو من

 حیف نباشد که گرانی کنی                صابری و سخت کمانی کنی

لب مفشار این همه بر یک دگر           رنگ طبیعی ز لب خود مبر

بر لب لعلتت چو بیاری فشار             رنگ طبیعی کند از وی فرار

یا برسد سرخی او را شکست                 یا کندش سرخ تر از آنچه هست

آن که تورا این دهن تنگ داد             وان لب جان پرورگلرنگ داد

دا که تا بوسه فشانی همی                  گه بدهی گه بستانی همی

 گاه به ده ثانیه بی بیش و کم              گیری سی بوسه ز من پشت هم

گاه یکی بوسه ببخشی ز خویش           مدتش از مدت سی بوسه بیش

بوسه اول ز لب آید به در                  بوسه ثانی کشد از ناف سر

 حال ببین میل کدامین توراست           هر دو هم ار میل تو باشد رواست

با زچو این گفت و جوابی ندید                        زور خدایی به تن اندر دمید

دست زدو بند رکابش گرفت               ریشه جان و رگ و خوابش گرفت

خواه نخواه از سرزینش گشید                         در بغل خود به زمینش کشید

شنیدن دکلمه با صدای رضا پیربادیان